Աքսորի գրականություն


2006 թվականից Հայաստանում հունիսի 14-ը նշվում է որպես Բռնադատվածների հիշատակի օր։ Պաշտոնական տվյալներով՝ Հայաստանում բռնադատվել է 42.000 մարդ, զգալի մասը՝ գնդակահարվել։ Այդ սարսափելի իրականությանը գեղարվեստական, հուշագրական, հրապարակախոսական անդրադարձները հետագայում ստացան աքսորի գրականություն անվանումը։ Այս ստեղծագործությունների գեղարվեստական ու հոգեբանական առանձնահատկությունների մասին «Զուգահեռ ընթերցումներ» հաղորդմանը զրուցում են գրականագետներ Հայկ Համբարձումյանը, Արքմենիկ Նիկողոսյանը և գրականագետ Սիրանուշ Դվոյանը։

ՀԵՀԵՄ 25


Հայ Եկեղեցու Համաշխարհային Երիտասարդական Միավորումն այս տարի նշում է հիմնադրման 25 ամյակը: Ամեն ինչ սկսվեց 2001-ին, երբ Հայաստանը նշում էր քրիստոնեությունը պետական կրոն հռչակելու 1700-ամյակը։ Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի տնօրինությամբ ստեղծվեց երիտասարդական գրասենյակ, որի նպատակն էր ակտիվացնել երիտասարդության ներգրավվածությունը հայ Եկեղեցու կյանքում։ Հենց այդ կառույցի հիմքի վրա տարիներ անց ստեղծվեց ՀԵՀԵՄԸ՝ Հայ Եկեղեցու Համաշխարհային Երիտասարդական Միավորումը։

Կրթության և գիտության նոր ռազմավարություն. մաս 207-րդ


«Արի» արշավական ակումբի հիմնադիր Աստղիկ Հարությունյանի հետ Հովհաննես Երանյանը քննարկել է դեպի լեռներ, ձորեր ու դաշտեր արշավների ընթացքում երեխաներին մատուցվող գիտելիքները, հայրենի բնությանյան ճանաչողության և ինքնաճանաչումի կարևորությունը։

«Զվարթնոց» օդանավակայանում հարյուրավոր մարդիկ դիմավորեցին Ամենայն հայոց հայրապետին


Գարեգին Բ Ամենայն հայոց կաթողիկոսը մեկօրյա այցով մեկնել էր Արաբական Միացյալ Էմիրություններ, որտեղ հանդիպում է ունեցել Կալկաթայի Սուրբ Նազարեթ եկեղեցու և Հայոց մարդասիրական ճեմարանի հոգաբարձուների հետ: Վեհափառի վերադարձի օրը որդիական իրենց աջակցությունն ու սերն արտահայտելու համար, «Զվարթնոց» օդանավակայան էին եկել հարյուրավոր մարիկ: Նորին սրբությունը հայրական իր հորդորը հղեց՝ ամուր մնալ, չտրվել ավելորդ հույզերի և միասնաբար հաղթահարել մեր երկրի առջև ծառացած մարտահրավերները:

 

Հայ Առաքելական եկեղեցին նշել է Հոգեգալուստը՝ առաքյալների վրա սուրբ հոգու էջքը


Հոգեգալստյան պատարագը մատուցել է Վահան եպիսկոպոս Հովհաննիսյանը։ Ընթերցել են Սուրբ Հովհան Ոսկեբերանի՝ Սուրբ Հոգուն ձոնված աղոթքները: Սուրբ հոգու շնորհներն առաքյալներին տրվում են Աստծո մեծագործությունները, ավետարանական խոսքը քարոզելու և տարբեր լեզուներով խոսող մարդկանց ի Քրիստոս միավորելու առաքելությամբ:

 

«ՀայԱրտի» բովանդակային մաքառումները


«ՀայԱրտը» որպես ժամանակակից արվեստի թանգարան ստեղծման օրվանից`1985-ից մինչև օրս, թերևս Հայաստանի պատմության ամենաբազմաչարչար մշակութային կառույցներից մեկն է: Ժամանակակից արվեստի կենտրոնի շենքը պարբերաբար բովանդակային անհեթեթ փոփոխությոնների է ենթարկվել: Հիմա փորձում են այդ խնդիրները լուծել։ Անահիտ Մարգարյանն «Արտֆոկուսում» զրուցել է «ՀայԱրտի» տնօրենի ժամանակավոր պաշտոնակատար Սոնա Հարությունյանի հետ:

Հրանտ Մաթևոսյան. Ես տերն եմ իմ ժամանակի, մաս 2


Հրանտ Մաթևոսյանի առաջին ստեղծագործություններից սկսած առանցքային է մարդու միջից՝ հայ մարդու միջից իր երկրի ու հողի, նաև ժամանակի նկատմամբ տիրոջ ընկալման վերացումը։ Ինչպե՞ս են Մաթևոսյանի հերոսներն արձագանքում այս իրավիճակին, ի՞նչ լուծումներ է առաջարկում հեղինակը: «Զուգահեռ ընթերցումներ» հաղորդմանը քննարկում են գրականագետներ Հայկ Համբարձումյանը, Արքմենիկ Նիկողոսյանը և գրող, հրապարակախոս Գևորգ Տեր-Գաբրիելյանը։

Ցեղասպանության թանգարանը հրատարակել է նորվեգացի միսիոներ Բոդիլ Բյոռնի օրագրիրը


Այդ գրառումները սկզբնաղբյուրային արժեք ունեն Հայոց ցեղասպանության ուսումնասիրության համար: Նորվեգուհու հարուստ արխիվը՝ օրագրերը, լուսանկարները, բժշկական գործիքները, անձնական իրերը թանգարան-ինստիտուտին է նվիրել նրա թոռը՝ որբանոցից որդեգրած հայ որդու՝ Ռաֆայելի զավակը, Յուսսի Բյոռնը։

 

Ազգային պետություն, թե՞ փախստականների ճամբար


Ի՞նչ է ներհասարակական պառակտումը: Արդյո՞ք հատուկ ջանքեր են պետք դա իրականացնելու համար: Ու՞ր կարող է տանել այս գործընթացը պետության կյանքում: Աննա Սարգսյանը զրուցել է «Այլընտրանքային նախագծեր» խմբի համահիմնադիր Վահե Հովհաննիսյանի հետ:

Կրթության և գիտության նոր ռազմավարություն. մաս 206-րդ


Գիտության նորարարության և կրթության կենտրոնի ուսնակ հետազոտող Նանե Հախվերդյանի հետ Հովհաննես Երանյանը քննարկել է հայ ուսանողների թիմի հաղթանակը Միացյալ Նահանգներում տեղի ունեցած ԱԹՍ-ներին նվիրված կոնֆերանս մրցույթում, խոսել Հայաստանում գիտական միջավայրի բարելավման անհրաժեշտության մասին։

Վերաօծվել ու վերաբացվել է Կոտայքի մարզի Ակունք գյուղի Սուրբ Կարապետ եկեղեցին


Խորհրդային իշխանությունը Սուրբ Կարապետ եկեղեցին վերածել է հացահատկի պահեստի։ ԽՍՀՄ փլուզումից հետո սկսել են եկեղեցին վերականգնել։ Վլադիմիր Գասպարյանի հովանավորությամբ Սուրբ Կարապետը 2006 թվականին մասնակի նորոգվել է, բայց խոնավության հետեւանքով երկու տասնամյակ անց կրկին նորոգման անհրաժեշտություն էր առաջացել։

 

Հնագետներն ուսումնասիրում են Արուճի Սուրբ Գրիգոր եկեղեցու ճարտարապետությունը


Արդեն 3 տարի է Արուճի հնագիտական ժառանգությունը ուսումնասիրում են ԳԱԱ հնագիտության և ազգագրության ինստիտուտն ու «Միջերկրածովյան և արևելյան ուսումնասիրությունների միջազգային ասոցիացիայի» հնագետները։ Եկեղեցական ճարտարապետության տեսակետից մեծ հետաքրքրություն է առաջացրել հատկապես Արուճի սուրբ Գրիգոր եկեղեցին, որը նաև Արուճի Տաճար կամ Արուճի Կաթողիկե են կոչում: Արձանագրությունները վկայում են, որ 666 թվականին կառուցել է Գրիգոր Մամիկոնյան իշխանը։ Ամրակայման և հիմնանորոգման վերջին աշխատանքները կատարվել են 1960-ականներին: Եկեղեցու գմբեթը չի պահպանվել՝ գմբեթավոր սրահ ունեցող եկեղեցիներից սա ամենամեծն է Հայաստանում: